22 juni 2023
Druk in de zorg. Hoe ga je daar goed mee om?
Druk in de zorg!
Soms, en eigenlijk steeds vaker, eerlijk gezegd, zie ik dat medewerkers in de zorg nogal wat op hun bordje krijgen. Het is maar al te vaak hard werken. De aanhoudende druk in de zorg maakt dat menig medewerker druk is met de zorg.
Om een kleine impressie te geven van wat ik onlangs om me heen zag plaatsvinden. Zorgmedewerkster is druk met het verlenen van zorg aan een bewoner. Tijdens het verlenen van de ADL-zorg aan de ene bewoner gaat in vijf minuten tijd minimaal 3 keer de telefoon. Een bewoner moet nodig naar het toilet. “Ik kom er zo snel mogelijk aan, maar ben nu nog met iemand anders bezig,” reageert de medewerkster. Dat ‘zo snel mogelijk’ gaat de bewoner mogelijk niet snel genoeg, waardoor bewoner steeds vaker belt met een steeds kleinere interval tussen de belletjes. Bij elk belletje merk je bovendien dat het ongeduld van de bewoner toeneemt en het begrip voor de drukke en overbelaste medewerkster afneemt. En als de medewerkster dan uiteindelijk hijgend van het verlenen van zorg aan de vorige bewoner en haastig vanwege de vele drukke werkzaamheden bij bewoner arriveert, is bewoner nogal geïrriteerd. Een vriendelijk “goedemorgen. Fijn dat je er bent. Kun je me helpen?” kan er niet af. Er komt een opmerking: “ Ik zit al úren te wachten.”
Aan de ene kant begrijp ik de bewoner natuurlijk wel en ik heb er ook wel begrip voor. Je zult maar hoognodig naar het toilet moeten en voor van alles en nog wat afhankelijk zijn van zorg en voor ieder wissewasje op de alarmknop moeten drukken. En als dan je geduld ook nog flink op de proef wordt gesteld, komt er irritatie. Maar aan de andere kant is een stuk begrip, een vriendelijk woord en een welgemeend compliment aan het adres van al die hardwerkende medewerkers in de zorg en op de huiskamer ook op z’n plaats.
Werkdruk in de zorg is er. Niet alleen vanwege sommige bewoners, die soms nogal, terecht of onterecht, veel kunnen vragen vanwege hun lichamelijke afhankelijkheid. Of vanwege een veranderd bestaan, een onbegrepen geest.
Werkdruk in de zorg is er. Ook vanwege het steeds weer terugkerend appèl, dat op de zorg wordt gedaan door mantelzorgers die uit bezorgdheid voor hun familielid een medewerker aanklampen maar die medewerkers hebben daar eigenlijk lang niet altijd tijd en ruimte voor.
Werkdruk in de zorg is er. Als je alleen al denkt aan alle administratie en rapportages in dossiers. Of vanwege die vrijwilligers die met liefde en enthousiasme hun werk verrichten, maar die zich soms ook gedwongen zien om een medewerker te benaderen met een vraag.
Hoe ga je om met al deze druk op het werk in de zorg? Of als je tegen je eigen grenzen aanloopt van tijd of mentale belasting?
Bij het schrijven van deze blog zag ik in de gang veel collega’s bij elkaar staan op een moment van de dag dat je dat niet zou verwachten. “Wat doen jullie hier allemaal? Is er wat gebeurd?”, vroeg ik. “We krijgen vandaag een weerbaarheidstraining”, was het antwoord. Hoe mooi en zinvol! Want weerbaarheid, is dat niet wat je nodig hebt bij alle druk in de zorg?
Hoe ga je om met werkdruk en voorkom je dat drukte teveel en daarmee stress wordt? Natuurlijk heeft iedereen heeft het druk. Ook buiten de zorg hoor je dat. En we gaan er ook verschillend mee om. In de zorg vlieg je soms van hot naar her en van de een naar de ander.
Maar, hoe voorkom je dat het teveel wordt? Of dat de druk in de zorg zorgt voor het overschrijden van je eigen grens?
Een beetje druk is natuurlijk prima. Want dat zet je aan tot activiteit en brengt je in beweging. Maar hoe voorkom je dat het je over de schoenen loopt?
Misschien moeten we toch wat meer zeggen tegen onszelf en elkaar: “tot hiertoe en niet verder!” Want er is een grens aan wat je als mens aan zorg, aandacht en tijd geven kunt.
Er is ook een grens aan wat bewoners en hun mantelzorgers redelijkerwijs van de zorg mogen verwachten. Er is een grens aan wat een ander tegen je mag zeggen En er is ook een grens aan wat je aankunt.
En ik denk dat het stellen van heldere grenzen zal zorgen voor meer balans tussen wat enerzijds het werk in de zorg vraagt aan toewijding, passie en liefde en anderzijds wat reëel, haalbaar, wenselijk en menselijk is.
Ergens in de bijbel lees ik: “heb niet alleen uw eigen belangen voor ogen, maar ook die van de ander.” Maar misschien zou je deze uitspraak zo af en toe ook eens kunnen omdraaien: “Heb niet alleen oog voor de belangen van de ander, maar ook voor die van jezelf.”
Ik wens u een mooie, onbezorgde en ontspannen zondag toe!
Hartelijke groet, Johan Vos, geestelijk verzorger PCSOH