7 februari 2021
Een kort lontje, onbedoeld of ongewild aangestoken, kun je moeilijk meer op tijd doven.
Hoe langer Corona duurt, hoe zwaarder het voor menigeen wordt.
Na de laatste persconferentie, de zoveelste sinds het begin van de Corona-pandemie, verzuchtte een collega: “Er lijkt maar geen einde aan te komen. Waar is het licht aan het einde van de tunnel? Waar is mijn perspectief?”
Na zo’n uiting van nood of teleurstelling kan ik me wel voorstellen dat mensen boos worden, protesteren, het niet meer zien zitten, dat het algemeen welbevinden, om het zo te zeggen, achteruit holt en dat mensen een steeds korter lontje krijgen.
Tegelijk schoot me die opmerking van een bewoner van een tijdje geleden door me heen, die zei: “Korte lontjes moeten weer langer worden.”
Groeiende aanwezigheid van korter wordende lontjes, ja dat is steeds meer realiteit, constateer ik, en samen met mij vele anderen. En hoe korter een lontje, hoe eerder het moment aanbreekt dat er iets ontploft. Of iemand, of de boel. Hoe korter een lontje, hoe gevaarlijker en bedreigender het is. Een kort lontje, onbedoeld of ongewild aangestoken, kun je moeilijk meer op tijd doven.
Vele explosieven hebben lonten: een stukje touw zorgt voor ontploffing van een explosief. Een lont maakt dat je na het aansteken op tijd een veilig heenkomen kunt zoeken. Bij een te kort lontje loop je het gevaar dat het explosief te dichtbij tot ontploffing komt.
Een kort lontje hebben, last hebben van opvliegendheid, uit je vel springen, ontploffen, het zijn allemaal woorden voor hetzelfde.Hoe worden korte lontjes weer langer?
Op straat, soms ook in de winkels die nog open zijn, verschijnen voor je gevoel steeds meer kortere lontjes. Ik maakte mee, en hoorde soortgelijke verhalen van anderen, hoe een mevrouw vanaf de overkant van de straat nogal bruut en bruusk door anderen toegeschreeuwd werd vanwege…ja dat was en werd mij eigenlijk niet helemaal duidelijk. Maar die mevrouw was er duidelijk nogal ontdaan van. “Wat zou een vriendelijke lach, een opgeruimde blik hier kunnen uitwerken?”, schoot er door me heen.
Met langere lontjes komen deze voorvallen trouwens veel minder voor. Maar, zo las ik ergens, korte lontjes komen steeds meer voor. En wie is het nog nooit overkomen dat je op straat door iemand die je nog nooit had gezien plotseling de huid vol gescholden werd omdat jij blijkbaar in zijn ogen iets verkeerds hebt gezegd of gedaan? Of wie heeft nog nooit een ongeduldig toeterende automobilist achter zich gehad? Of misschien was je, tot je eigen schaamte en verrassing achteraf, wel zelf die toeterende automobilist.
Wrijving, ongeduld, ontevredenheid, soms misschien ook wanhoop, hoe doorbreken we dat? Hoe kunnen korte lontjes weer langer en minder ontvlambaar, minder schadelijk worden? Hoe kunnen uitgebluste, opgebrande mensen weer door nieuw élan, nieuwe hoop en perspectief vervuld raken?
Verschillende wegen, de ene overigens meer vruchtbaar en constructief dan de andere, worden gezocht, ontdekt, vervolgens ook bewandeld. Van al dan niet georganiseerde of spontaan ontstane protestacties, baldadigheid tot vernielzucht met de daarbij behorende en veroorzaakte reacties toe. Maar ook van mensen, die moedig en hoopvol blijven volhouden in deze tijd, met indrukwekkend georganiseer en geplan om thuiswerkende ouders samen met online lesgegeven kinderen in één en hetzelfde huishouden te laten samenzijn tot creatief gezochte en gevonden oplossingen om bepaalde bedrijfstakken overeind te houden toe.
Hoe voorkom je een ‘wig drijvende’ werking van Corona tussen jou en de ander? Hoe blijven de desastreuze effecten van Corona, die zo scheidend en afstand kwekend kunnen werken, beperkt?
Kortom, hoe worden lontjes minder ontvlambaar en weer langer?
Je kunt als mens, of als groep mensen zo makkelijk tegenover elkaar komen te staan. Afstanden tussen mensen, tussen jou en anderen, kunnen zo makkelijk zo snel groter worden, soms zelfs voor je gevoel onoverbrugbaar. En het is ook niet niks om bij jezelf of een ander te ontdekken dat mentale gezondheid minder is geworden, weerbaarheid afneemt en incasseringsvermogen daalt, of, zoals ik ergens las, tot een dieptepunt is gedaald. En dat heeft zo zijn weerslag. Mensen zijn echt vermoeider geworden, somberder ook.
Die korte lontjes zijn helaas werkelijkheid.
Een collega zei onlangs: “Het zit me echt tot hier. Het wordt me allemaal teveel.” “Ik houd mezelf maar voor dat ik het los moet laten en dat ik de lat niet te hoog moet leggen”.
Wijze woorden, maar hoe bereik je dat?
Ongetwijfeld worden door het loslaten en door latten leggen op bescheiden en bereikbare hoogten die korte lontjes ongetwijfeld weer wat langer.
Naast loslaten en de lat op aanvaardbare hoogte houden kan ook helpen een opgeruimde blik, een vriendelijke lach waarmee je een ander tegemoet treedt, een humorvolle opmerking, oprechte belangstelling voor de ander, betrokkenheid op de ander, het tonen van empathie.
Ik lees ergens in de Bijbel het wijze woord: Laat uw vriendelijkheid alle mensen bekend zijn.
En ook daardoor worden korte lontjes ongetwijfeld weer een stukje langer!
Ik wens u een ontspannen zondag toe
Met hartelijke groet, Johan Vos, geestelijk verzorger PCSOH