12 september 2021
Hoe onderga je het als er in je leven ineens van alles onder druk staat en het vanzelfsprekende niet langer vanzelfsprekend is maar doorbroken?
Elke dag heeft wel iets maar vandaag is bijzonder!
Een hart onder de riem in zware tijden
Sommige dingen lijken zo vanzelfsprekend:
-Een goede gezondheid -Een fijne en collegiale sfeer op het werk -Voldoende bezetting om de zorg en het welzijn op de afdeling professioneel en met compassie te kunnen blijven doen. -Bewoners die je met een uitgebreide glimlach begroeten als ze je weer op de afdeling ontmoeten. -Emotionele support bij een ander als je er zelf eens doorheen zit.
Maar het vanzelfsprekende kan zo ineens doorkruist en doorbroken worden en daardoor veranderen of verdwijnen.De afgelopen tijden buitelden diverse ingrijpende berichten voor mijn gevoel over elkaar heen. Verschillende collega’s kregen soms persoonlijk heel wat te dragen aan tegenslagen, onverwachte ziekte of andere zorgen, kwetsbaarheden en noden. En voor collega’s op afdelingen valt het lang niet altijd mee om het humeur hoog te houden bij diensten die soms nauwelijks en soms zelfs niet voldoende personele invulling hebben. Of om compassie en bevlogenheid te bewaken bij toenemende zorgvragen, die mentaal en fysiek veel vragen kunnen. En om geduld en meelevendheid aan de dag te blijven leggen als een bewoner zijn of haar dag eens niet heeft en voor je idee ineens het onmogelijke van jou en je collega’s verlangt. En soms zijn er misschien voor je idee ook momenten dat de fijne en collegiale sfeer onder druk staat of verdwenen is, vanwege drukte, zwaarte en veeleisendheid van het werk op de afdeling.
Hoe houd je het vol bij veranderde omstandigheden? Hoe onderga je het als er in je leven ineens van alles onder druk staat en het vanzelfsprekende niet langer vanzelfsprekend is maar doorbroken? Hoe houd je het vol terwijl de zorg voor je gevoel steeds meer van je vraagt, bewoners steeds meer zorg en ondersteuning behoeven en je het bestaan in het algemeen als stressvoller ervaart? Hoe houd je het uit?
Een collega zei: “Alles wat vandaag op je pad komt is genoeg.” Het ontroerde me toen ik deze uitspraak via via hoorde, juist omdat dit gezegd werd in een bijzondere situatie. Alles wat vandaag op je pad komt, is genoeg. Of iets anders verwoord: Elke dag heeft wel iets, maar vandaag is bijzonder!
En deze uitspraak wil ik graag meegeven als een hart onder de riem. Elke dag heeft wel iets. Zeker, nooit, op geen enkele dag, is er sprake van perfectie, volkomenheid. Altijd is er weer een scheur in het geheel, altijd is er in het bestaan weer imperfectie, kwetsbaarheid of pijn, geleden onrecht of buitensluiting buiten een groep of cultuur. Elke dag heeft wel iets….
En toch, dat staat het speciale, het bijzondere niet in de weg. Er is meer dan de imperfectie, er is meer dan de onvolkomenheid, meer dan die ervaren buitensluiting, meer dan de wonden die het leven toebracht of nog steeds toebrengt. En er is ook meer dan de eerste ontsteltenis of schrik na een mislukking of na een ontvangen slecht nieuwsbericht.
Elke dag heeft wel iets, maar vandaag is bijzonder. Bijzonder omdat elke dag weer mogelijkheden biedt voor verandering of groei. Of voor meer groei in liefde en geduld naar de ander, bewoner of collega, toe. Of voor verdere verwerking van wat de afgelopen tijd heeft gebracht.
Elke dag heeft wel iets, maar vandaag is bijzonder.
Maar hoe houd je het vol? Hoe kom je de dag door? Hoe verwerk je dat een collega, misschien wel jezelf, te maken krijgt met persoonlijk leed, zorg, ziekte en verdriet? Hoe onderga je het als de collegiale verbondenheid misschien onder druk is komen te staan, omdat werken in de zorg zoveel van iedereen blijft vragen? Hoe verwerk je de eerdere ingrijpende spanning toen Corona van nabij ons bestaan en dat van collega’s en bewoners kwam bedreigen? Het uithouden, het erdoorheen komen, de dag doorkomen, hoe doe je dat?
Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad, las ik ergens. Of iets positiever gezegd: elke dag heeft wel wat, maar vandaag is bijzonder! Hoe kom je erdoor heen? Ook door die zware inspannende dag? Woorden, gesprekken, ontmoetingen, een oprecht belangstellende vraag, een serieus gemeend meeleven via WhatsApp of via andere middelen kan bemoedigen en tot steun zijn. Al is dat misschien in eigen oog maar klein of onbeduidend.
Maar juist in het kleine, in het in jouw ogen onbeduidende zit wat een dag speciaal maken kan. Juist in het oprechte, het verrassende zit wat het doorbroken vanzelfsprekende weer wat recht trekken kan. En misschien maakt dat wel dat je toch weer even op adem komen kunt, even kunt schuilen of toch ergens een houvast of steun ontdekken mag als je van slag bent geraakt.
Elke dag heeft wel iets. En kwetsbaarheid, tegenslag, imperfectie blijven. Maar toch…, het bijzondere, het verrassende is er ook.
Houvast en steun, kracht en moed wens ik u toe voor vandaag en alle dagen
Hartelijke groet, Johan Vos, geestelijk verzorger PCSOH