12 mei 2023
We maken veel veranderingen mee. Hoe ga je ermee om?
Ik vind deze verandering vreselijk!
“Ik vind deze verandering vreselijk!”, zei de bewoonster. “Ik vind het hier maar niks”, zei ze toen ze net bij ons kwam wonen. “Alles is vreemd, alles is hier anders en ik kan hier niks vinden. Ik ken hier niemand. Ik vind deze verandering vreselijk.” Enige tijd later kreeg ze meer rust in ons verpleeghuis en zag je haar tevreden met medebewoners een kopje koffie drinken. Maar ik dacht na haar uitspraak: “Het is toch ook wat als je uit je oude, vertrouwde omgeving weg moet, of uit je huis waar je alles weet te vinden, en je wordt in een voor jouw vreemde omgeving geplaatst, waar je de weg niet kent, waar je de medebewoners niet kent, en waar je ook de medewerkers niet kent. En vervolgens trek je er ook nog een groot gedeelte van de dag mee op. Is het niet tijdens de koffie, dan wel tijdens de maaltijden, of tijdens de ADL-momenten.”
Nu maken we allemaal wel veranderingen in het leven mee. Grote veranderingen zoals bijv. een verhuizing of geboorte. Kleine veranderingen, die een doorbreking kunnen zijn van de dagelijkse routine. Soms zijn er veranderingen op het werk. En soms zijn er ongeplande en ongewilde veranderingen.
Hoe gaan we met al die veranderingen om? Veranderingen kunnen verbeteringen zijn, en in dat geval kun je veranderingen maar beter omarmen. Soms is het namelijk nodig dat de boel eens opgeschud wordt, op het werk of in je leven als het gaat om bepaalde levensgewoontes.
Veranderingen kunnen het gewone doorbreken of afwisseling van het gebruikelijke bewerkstelligen. Veranderingen kunnen een ommezwaai of alternatief bieden. Sommige veranderingen zijn innovatief en zorgen voor een verbreding van de horizon. Veranderingen kunnen zorgen voor meer of nieuwe ruimte. Ruimte voor iets creatiefs. Ruimte voor iets onverwachts of ongedachts. Ruimte voor groei waar eerst sprake was van vastgeroestheid. Ruimte voor nieuwe creativiteit, daar waar eerst het alledaagse wel erg alledaags en gewoon geworden was. Veranderingen openen kansen voor iets nieuws, iets beters, iets moois.
Maar, dat geldt natuurlijk alleen als een verandering ook een verbetering blijkt te zijn. Maar, niet elke verandering pakt goed uit en is een verbetering. Soms is een verandering te rigoreus en lijkt het wel op een dusdanige metamorfose dat je van het oude geen enkel restant meer ontdekt. En soms gaat de verandering in een te snel tempo waardoor het vertrouwde en veilige van eerder onder druk komt te staan. En dan is er geen ruimte om ontspannen de verandering mee te maken.
Hoe ga je om met veranderingen? Met de mooie maar ook met de veranderingen die je moeite kosten en zorgen voor een onbestemd gevoel?
Bij moeilijke, vergaande veranderingen hebben we nogal eens de neiging om ons te verzetten. Of we worden onrustig of bang. Omdat veranderingen niet zouden passen bij een bepaalde cultuur. Of omdat je ertegen aanloopt dat je de ander nu eenmaal niet kunt veranderen. En die ander kan jou ook niet veranderen. Soms is er weerstand. Of is er wantrouwen. En zeggen we vanuit een houding vol scepsis: “we moeten het eerst nog maar eens zien.” Soms is er angst om het oude, veilige en vertrouwde los te laten. En dan zetten we de hakken in het zand, worden we onverzettelijk, of, en dat kan ook, we leggen ons er bij neer maar dan wel klagend en mopperend, zuchtend en steunend.
Toch is er ook nog een andere reactie is mogelijk. Veranderingen, ook die waar je zo je twijfels bij hebt, zou je ook een kans kunnen geven. Je kunt ze ook omarmen. En soms moet je het gewoon even de tijd geven. Veranderingen horen nu eenmaal bij het leven. Soms kies je zelf voor een verandering. Soms dwingen de omstandigheden je tot verandering. En soms is het een ander die een verandering in gang zet.
Veranderingen maken het bestaan aan de ene kant wat onvoorspelbaarder, aan de andere kant bieden veranderingen een uitdaging en een kans tot bezinning en reflectie. Een verandering kan ook mooie kansen bieden.
Ik lees ergens in de Bijbel dat we in tot een nieuwe schepping mogen worden. En ook dat is een verandering, en ook nog een hele mooie en diepe.
Ik wens u een fijne en mooie zondag toe.
Hartelijke groet, Johan Vos, geestelijk verzorger PCSOH